Susanne zit aan een tafel in de projectieruimte. Een klein lampje verlicht haar script.

Audiodescriptie

maakt cultuur toegankelijk voor wie niet (goed) ziet

Dankzij audiodescriptie of audiobeschrijving worden films, tv-programma's en (web)video's toegankelijk voor mensen die blind of slechtziend zijn.

Ook bij live-evenementen en museumtours zorgen deze aanvullende beschrijvingen ervoor dat wie niet (goed) ziet toch alles kan volgen.

Mijn eerste kennismaking met audiodescriptie was in 2002 in Berlijn tijdens een congres. Ik wist meteen dat ik er meer mee wilde doen.

Toen rond 2009 audiobeschrijving ook in Nederland en in Vlaanderen opkwam, was ik een van de eerste professionele beschrijvers in het taalgebied. De werkhoeveelheid nam al snel toe, dus besloot ik mijn team uit te breiden.

Wij schrijven voor verschillende opnamestudio’s in Nederland en België en onze beschrijvingen zijn te horen op de VRT en NPO. Ook filmproducenten weten ons te vinden voor audiodescripties in de Earcatch-app.

Daarnaast schrijf ik inclusieve audiogidsen voor musea. Daarin vind je levendige beschrijvingen van de kunstwerken en vaak ook aanwijzingen om de weg te vinden en/of uitleg om voelelementen af te tasten.

Tot slot verzorg ik live-audiodescriptie bij allerlei evenementen. In de video hieronder zie je me aan het werk tijdens een musical van Studio 100. 👇

Televisiezender RTV maakte deze mooie reportage van ons werk in het Studio 100 Pop-Up Theater.

Tekstalternatief reportage RTV

Uitgeschreven tekst bij de video – deel 1

VOICE-OVER: Zo'n zeventig blinden en slechtzienden nemen samen met hun begeleiders plaats in tribune A. Hier krijgen ze straks door hun hoofdtelefoon niet alleen de klank van de voorstelling zoals de rest van het publiek, maar ook een beschrijving van wat er te zien is.
(Voor de tribunes staat toeschouwer Lesley De Ceulaer.)
LESLEY DE CEULAER: Door vandaag die audiobeschrijving te krijgen, kunnen wij eigenlijk ook een beetje kijken naar de musical omdat alles wat er visueel gebeurt, wordt door extra informatie aan ons ook meegegeven. Wij weten straks ook welke outfit Gert Verhulst aanheeft, James Cooke aanheeft, hoe het decor eruitziet. Voor ons is dat gewoon een totaalbeleving. Dat is echt het toppunt van toegankelijkheid.
(Toeschouwer Karla Van Eyck zit in de tribune.)
KARLA VAN EYCK: Nu kun je echt in de zaal met het publiek meevolgen en dat vind ik toch wel leuker als altijd in de zetel thuis. Voelt dat anders aan? -Ja, toch wel. En de sfeer en de ambiance eromheen ook, die je thuis niet hebt in je zetel.
(Audiobeschrijver Susanne Verberk staat eerst met een handmicrofoon voor de tribunes en maakt zich dan klaar in de regieruimte, samen met een geluidstechnicus.)
VOICE-OVER: Het is audiobeschrijver Susanne Verberk die vanmiddag vóór de voorstelling even komt vertellen wat ze precies komt doen. Ze bekeek eerst zelf de voorstelling en kreeg het script en een video-opname om ervoor te zorgen dat ze precies genoeg informatie geeft.
(De voorstelling is bezig en Susanne beschrijft wat er op het toneel gebeurt.)
SUSANNE VERBERK: Terwijl alle acteurs op één lange rij gaan staan, fietsen er wielrenners voorbij. Op de achtergrond verschijnen beelden van Will Tura tijdens zijn lange carrière, gevolgd door nog één laatste foto.
ACTEURS: Vergeet Barbara!

Uitgeschreven tekst bij de video – deel 2

(Susanne staat voor haar werkplek.)
SUSANNE: Dat is wel een uitdaging. En vooral, dit is een musical waar heel veel humor in zit, heel veel grapjes en je wil natuurlijk dat iedereen op hetzelfde moment lacht, dus niet dat je achteraf nog moet uitleggen wat er gebeurd is, wat zo grappig was. Dus die timing is heel belangrijk hier.
(Achter de schermen helpt een man acteur Jelle Cleymans om z’n microfoontje te bevestigen op z’n kostuum)
VOICE-OVER: En daar zit 'm ook het enige verschil voor de acteurs, want in se blijft hun taak hetzelfde als wanneer er geen blinden of slechtzienden in de zaal zitten.
JELLE CLEYMANS: Nee, nee, er is ons wel gevraagd om ons zo goed mogelijk aan de tekst te houden. Want er zijn natuurlijk mensen die een soort audiodescriptie geven en die hebben dat allemaal ingestudeerd. Dus als wij plots beginnen te freewheelen, wat we niet gaan doen, dan krijgen die mensen het moeilijk, dus dat gaan we niet doen. Maar voor de rest is het gewoon wat wij altijd doen, hè? Proberen de mensen zo'n fijn mogelijke voorstelling aan te bieden. Het is vooral heel speciaal. Het is leuk dat het kan.
(De voorstelling is bezig en Susanne beschrijft wat er op het toneel gebeurt.)
SUSANNE: Ze buigen eerst samen en daarna nog eens elk apart. Albert... Arthur...
VOICE-OVER: Alle voorstellingen voor de kerstvakantie zijn uitverkocht. In juni herneemt de musical.

Volg ons op YouTube

Wat krijg je als je bij ons audiodescriptie bestelt?

Beschrijvingen, uiteraard. Maar nog veel meer. In het voorbeeld hieronder ga ik uit van een audiodescriptie bij een film of tv-serie. Bij een audiogids voor een museum of een live-evenement ziet de workflow er iets anders uit.

Alles begint met een goed script waarmee je met een gerust hart de opnamestudio in kan stappen. Tijdens de opnames zijn er al genoeg dingen om rekening mee te houden, dus je wilt je dan niet zitten afvragen of een beschrijving wel klopt met de beelden en of een wat ongelukkige formulering niet beter kan.
Al onze scripts worden daarom in professionele software geschreven. Geen gedoe dus met losse videobestandjes die je naast een Word-doc legt om te kijken of de timing wel klopt. De software berekent voor ons of er wel genoeg inleestijd is voor een bepaalde beschrijving.
Doordat de software de timing van elke individuele beschrijving berekent, kunnen wij je ook een script met uiterst nauwkeurige tijdcode-indicaties bezorgen, indien gewenst zelfs tot op het frame nauwkeurig. Dat is dus 1/24ste van een seconde bij een bioscoopfilm.
Al onze audiodescripties worden geschreven door professionele audiobeschrijvers. De mensen met wie wij werken hebben allemaal een talenstudie gevolgd en hebben onze eigen audiodescriptie-opleiding gekregen.
Wanneer het script klaar is, wordt het grondig nagekeken door een tweede audiobeschrijver. Eventuele taal- en spelfoutjes worden zo weggewerkt, maar ook interpretatiefouten. Dankzij deze eindredactie kun je er zeker van zijn dat de beschrijvingen het beeld mooi aanvullen én dat de tekst op zich ook goed loopt.
En tot slot geven wij graag advies. In sommige gevallen kan de audiodescriptie bijvoorbeeld beperkt worden tot een korte inleiding aan het begin van een programma of enkel een beschrijving van beeldteksten.
Voor de opnames verwijzen we je graag naar een van de studio’s waar we mee samenwerken. Zij hebben de nodige ervaring en werken met professionele (stem)acteurs, waarbij ze voor elke productie een passende stem kiezen.

Meer weten over audiodescriptie, ondertiteling en onze opleidingen?

In onze nieuwsbrief nemen we je mee voor een kijkje achter de schermen en krijg je elke maand tips & tricks.

Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief!

Blijf op de hoogte!

Je gegevens zijn bij ons veilig

Your information is safe with us